Als professional werkzaam in de zorg of hulpverlening, is het van cruciaal belang dat je je kennis en vaardigheden continu bijwerkt en jezelf voortdurend blijft ontwikkelen. Stilstaan is immers achteruitgaan in een veld dat altijd in beweging is. Toch is formele scholing of training op zichzelf niet voldoende.
Je kunt je kennis uit boeken of cursussen halen, maar echt effectief wordt het pas wanneer deze kennis en vaardigheden volledig zijn geïntegreerd in je persoonlijkheid. Het gaat erom dat je weet hoe je de geleerde theorieën en technieken in de praktijk kunt toepassen, en ze kunt aanpassen aan de unieke behoeften van elke cliënt.
Het vermogen om je kennis en vaardigheden op deze manier te integreren, is het ware teken van een professional. En dit is precies waar supervisie en intervisie om de hoek komen kijken. Deze vormen van begeleiding helpen je om je professionele vaardigheden te verdiepen en te verfijnen, zodat je je cliënten de best mogelijke ondersteuning kunt bieden.
Reflectie, ofwel het proces dat bijdraagt aan de integratie van vaardigheden en kennis, lijkt misschien eenvoudig op het eerste gezicht, maar in werkelijkheid is het een complex en diepgaand proces. Veel intervisiegroepen, groepen waarin professionals samenkomen om te leren van elkaars ervaringen, blijven vaak steken bij het bespreken van casuïstiek, ofwel specifieke gevallen uit hun praktijk.
Dit gebrek aan diepgang resulteert in een onvoldoende mate van reflectie op de diverse dimensies van het zelf. Het gaat hierbij om het vermogen van de professional om kritisch naar zijn of haar eigen handelen te kijken, om te begrijpen hoe persoonlijke overtuigingen, waarden en aannames hun beslissingen en acties beïnvloeden.
Daarnaast is er vaak onvoldoende bewustwording van tegenoverdracht, een psychologisch fenomeen waarbij de gevoelens en emoties van de cliënt onbewust worden overgenomen door de professional. Tegenoverdracht kan een grote invloed hebben op de objectiviteit en effectiviteit van de hulpverlening, en het is daarom cruciaal dat professionals zich hiervan bewust zijn en hier op een constructieve manier mee omgaan.
Bovendien wordt er te weinig stilgestaan bij de ethische aspecten van het vak. Elk beroep, en zeker beroepen in de hulpverlening, heeft te maken met ethische vraagstukken en dilemma’s. Het is belangrijk dat professionals hier aandacht aan besteden, zowel in hun opleiding als in hun dagelijkse praktijk.
Dit alles leidt ertoe dat intervisiebijeenkomsten vaak een onbevredigend gevoel achterlaten bij de deelnemers. Ze hebben het gevoel dat ze niet echt vooruit komen, dat ze niet echt leren en groeien als professional. Dit is een gemiste kans, want intervisie kan een krachtig hulpmiddel zijn voor professionele ontwikkeling, mits het op de juiste manier wordt toegepast.
Ik bied naast traditionele supervisie ook een meer directe, interactieve vorm aan, genaamd live-supervisie. Live-supervisie is een unieke vorm van begeleiding waarin ik, als supervisor, directe feedback geef aan de deelnemer terwijl hij of zij aan het werk is. Dit geeft de deelnemer de mogelijkheid om onmiddellijk te reageren en aanpassingen te maken, wat kan leiden tot krachtige leermomenten.
Hoe is het proces van live-supervisie georganiseerd? Idealiter, wordt live-supervisie uitgevoerd met deelnemers die samen een intervisiegroep vormen. Dit bevordert een diepere, meer verbonden groepsdynamiek en een veilige omgeving voor open en eerlijke feedback.
Er zijn verschillende voordelen verbonden aan live-supervisie: